Vandaag is het internationale Vrouwendag. Dus een dag om stil te staan bij mijn Moeder. En bij vele anderen Moeders uit de vorige eeuw.
Ze werd op 21 december 1905 geboren. Moeder was de jongste (én een meisje) in een boerengezin met drie oudere broers. We hebben nog een foto van haar in klederdracht.
Gebit
Ze hadden het thuis, op de boerderij, niet breed. Al op twintigjarige leeftijd moest ze een nieuw gebit hebben. Dat kostte de - voor die tijd kapitale - som van 200 gulden. Haar vader en moeder konden dat onmogelijk betalen. Haar oudere broer - mijn Oom - die een fietsenzaak had, heeft dat toen betaald.
Toen haar tanden in de naburige stad (16 km verder op) waren getrokken moest ze diezelfde dag weer op het land werken, om haar vader en haar broers te helpen.
Studeren
Moeder heeft dus in haar jeugd geen gemakkelijk leven gehad. Het leven als boerendochter was een hard bestaan. Ze heeft de huishoudschool doorlopen. Studeren was er niet bij, ook al was Moeder intelligent.
Meegemaakt
Ze heeft in haar lange leven (ze werd in de negentig!) veel meegemaakt. Bv. de twee Wereldoorlogen. Maar ook - om weer een heel ander voorbeeld te noemen - de opkomst van de auto. Ik herinner me, dat ze eens vertelde, dat haar broers haar hartelijk uitgelachen zouden hebben, als ze hen voorspeld zou hebben, dat ze zelf nog eens een auto zou besturen. En inderdaad, ze was er trots op, dat ze op latere leeftijd auto leerde rijden. In een Dafje. Dat deed ze tot op een zodanige leeftijd, dat wij - en ook anderen - ons wel eens afvroegen, of dat nog wel verantwoord was. Maar stoppen ermee was moeilijk bespreekbaar. Een foto van het Dafje prijkte tot haar laatste moment trots in haar kamer tussen de foto’s van haar kinderen, kleinkinderen en achterkleinkind!
Hard
Vanuit de ervaringen in haar jeugd kunnen we ook verklaren, waarom Moeder naast hartelijk en zorgzaam soms ook hard kon zijn. Hard voor anderen, maar ook voor zichzelf. Ik herinner mij het moment, dat we - al weer vele jaren terug - regelmatig in het ziekenhuis een open wond aan haar been moesten laten behandelen. Moeder verbeet bij iedere behandeling de pijn en gaf geen kik.
Toen de behandelende verpleegster haar vroeg: ‘Doet het geen pijn?’, antwoordde ze: ‘Jawel, vreselijk’. Waarop de verpleegster haar vermaande en zei dat ze moest zeggen, wanneer het echt pijn ging doen, want dan wisten ze wanneer ze moesten stoppen. Maar Moeder vond, dat je je niet aan moest stellen. Zo had ze dat geleerd.
Zorgzaam
Moeder was geen knuffelmoeder - dat was haar niet geleerd -, maar een zorgzame Moeder.
Dat woord is door ons destijds met opzet zo gekozen voor op de rouwkaart. Zorgen voor het gezin. Zorgen voor vader. Zorgen voor de kinderen, de vier zoons. Zorgen, dat alles op orde was. Orde, netheid en regelmaat waren sleutelwoorden in het leven van Moeder. Wie herinnert zich niet die jaarlijkse schoonmaak, die moest gebeuren, hoewel we geen stofje in haar huis konden ontdekken?
Eren
Het is goed om op vandaag, op internationale Vrouwendag, mijn Moeder - en alle Moeders uit die tijd - te herinneren en te eren.
Mooi en herkenbaar.
BeantwoordenVerwijderen