Waar ligt Zeeland?

Favoriet Redouan Nouini liet zaterdag verstek gaan bij de Kustmarathon Zeeland. De atleet uit Marokko meldde zich weliswaar in Zeeland, maar dan in het plaatsje Zeeland in het Oosten van Brabant. 

'Het is het bekende verhaal', zegt Jose de Wit van Minicamping Molenzicht. ,,Die verwarring komt heel vaak voor. Vaak voel ik het al aan als mensen telefonisch boeken", zegt De Wit. ,,Dan heb ik alles ingevuld en zeg ik voor de zekerheid dat ik in de plááts Zeeland zit. Vervolgens vragen ze meestal hoe ver het naar de zee is. Dan zeg ik: dan moet u toch even een eindje rijden. We hebben hier wel wat plassen, maar echt water hebben we niet in de buurt."

Monique van de Ven
Zeeland ligt bij Uden in de Peel, in het oosten van Brabant, en telt ruim 6700 inwoners. Monique van de Ven is er geboren in de Kerkstraat, in het pand dat nu een herberg is. Wie dat wil, kan er overnachten in een heuse Monique van de Ven-kamer

Het dorp is onderdeel van de gemeente Landerd. Daar is de telefoniste wel gewend dat mensen er aan het verkeerde adres zijn. ,,U bent van de Zeeuwse krant? Even voor de duidelijkheid: u belt met de gemeente Landerd. Hier ligt wel het plaatsje Zeeland, maar het is niet de provincie Zeeland."

Veel lokale bedrijven zetten ook nadrukkelijk 'NB' bij hun adres, om aan te geven dat ze in Noord-Brabant zijn gevestigd. ,,Zakelijk gezien leidt de naam verder zelden tot problemen", zegt John Eijsermans, voorzitter van de Zeelandse Ondernemersvereniging. ,,Het zijn meer de toeristen die 'Zeeland' intikken op hun navigatie en dan per ongeluk hier belanden."

Ontgonnen gebied
,,Het gebeurt regelmatig dat mensen vragen: waar is het strand hier?", is ook de ervaring van Piet Huvenaars, secretaris van Heemkundekring Zeeland. De naam, weet hij, heeft echter niets met zee te maken. ,,'Sale' of 'sele' duidde vroeger op een ontgonnen gebied in een woeste omgeving, waar een boerderij werd gesticht. Dat was het saalland. Dat is vervolgens verbasterd tot Zeeland. Op ons wapen staat wel de zee, maar dat is pas rond 1818 gemaakt op basis van de naam, niet op basis van de historie."

Zelland
De dorpsbewoners zijn trots op de naam van het dorp. ,,Mensen uit Zeeland voelen zich wel echt Zeelander", zegt Huvenaars. ,,We zijn 25 jaar geleden samen met een paar andere dorpen opgegaan in de gemeente Landerd. Maar niemand zegt: ik kom uit Landerd. We komen uit Zeeland. Je woont ook niet in Zeeland, maar op Zeeland. Vooral in de omgeving van Rotterdam wonen nogal wat families die Van Opzeeland heten. Hun voorouders komen waarschijnlijk hier vandaan." In het Brabants spreekt men trouwens doorgaans van Zelland. ,,Ook daar is wat discussie over", aldus Huvenaars. ,,De plaatselijke carnavalsclub De Smouskes schrijft altijd Zilland, maar de echte Zeelanders vinden dat maar niks. Nee, het is Zélland. Misschien moeten we daar maar de officiële naam van maken. Dan is meteen de verwarring weg."

Plaatsnamen bron van misverstanden
Geografische namen zijn een voortdurende bron voor misverstanden en verwarring. Het wemelt van de (bijna-)identieke namen, met alle problemen van dien.

Alleen al de Zeeuwse voorbeelden zijn talrijk. Wie naar Grijpskerk in plaats van Grijpskerke rijdt komt in Groningen terecht, Eede lijkt verdacht veel op Ede en binnen de Zeeuwse grenzen heeft men al de keuze uit twee Serooskerkes.

Ook bij onder meer Hoek, Kapelle, Middelburg, Nieuwerkerk, Nieuwland, Oosterland, Ouwerkerk, Paal en Sluis is het oppassen, omdat er vrijwel gelijkluidende plaatsen of buurtschappen elders in Nederland of Vlaanderen zijn. Heikant staat zelfs te boek als de meest voorkomende plaatsaanduiding in Nederland, met behalve het Zeeuwse dorp 16 buurtschappen en 2 woonwijken.

Dat de Marokkaanse atleet Redouan Nouini zaterdag op weg was naar het Noord-Brabantse Zeeland, valt ook niet met zekerheid te zeggen. Wellicht reisde hij onbedoeld naar Zeeland in Gelderland, ten noordoosten van Nijmegen, een buurtschap met een handjevol inwoners maar - voor zover bekend - geen jaarlijkse marathon.

Het volledige artikel
* Artikel in PZC