Op 10 mei 1940 - dus vandaag 81 jaar geleden - was er een grootse evacuatie van Amersfoort en Hoogland. Vele inwoners moesten toen hals over kop hun huis en haard verlaten. Dit moment was voor Henk van Middelaar, Hooglander van geboorte reden, om na zijn eerdere boek: 23 april 1945, een nieuw boek te schrijven en wel over dit onderwerp.
Bij een inval van Duitsland zouden de dorpen en steden aan de Grebbelinie groot gevaar lopen. Al in 1939 wordt er door de Staf van het Nederlandse leger en het Ministerie van Binnenlandse Zaken daarom gewerkt aan plannen om de bevolking uit die gemeenten te evacueren. De burgemeesters wordt opgedragen zich te hullen in stilzwijgen.
Onvermijdelijk
Op 10 mei gebeurt het onvermijdelijke. Terwijl het leger huizen en boerderijen in de brand steekt verlaten 4.000 Hooglanders hun dorp. Ze gaan via boten uit Spakenburg naar Volendam en Edam. In Amersfoort maken 44.000 inwoners zich klaar voor een treinreis met bestemming Noord-Holland. Koffers en kussenslopen worden gevuld met wat onmisbaar geacht wordt voor een verblijf in den vreemde. Huissleutels worden ingeleverd. Niemand weet wanneer ze weer terug zullen zijn en of hun huis er dan nog staat. "We gingen domweg', zo zei de tante van de schrijver, van wie boerderij ook in vlammen opging.
Voor niets
Op 15 mei trekken de Duitsers de stad in. Twee dagen later keren de eerste evacués terug naar Amersfoort en Hoogland. Vooral in Hoogland is de situatie ronduit dramatisch. Een kwart van de bevolking wordt geconfronteerd met verwoeste bezittingen. Ruim 800 Hooglanders zijn dakloos geworden en krijgen onderdak bij familie en buren. Er zijn 178 boerderijen en huizen verbrand. De schade wordt getaxeerd op meer dan 100 miljoen gulden. Het meest wrang is, dat alle leed - achteraf gezien - niet nodig was geweest. de verwachte doorbraak van de Grebbelinie bij Amersfoort en Hoogland bleef uit. De slag met de Duitsers vond kilometers verderop plaats, bij de Grebbeberg tussen Rhenen en Wageningen. Nederland werd tot overgave gedwongen met bommen op Rotterdam.
Verkoopadressen in Hoogland
De prijs van dit boek is € 19,40. Het is te verkrijgen bij Bruna Hoogland en Primera Brundel. Het boek is ook te bestellen via de volgende email-adressen: bruna0768@bruna.nl of brundel@primeranet.nl
Bekijk ook op YouTube:
* Het verhaal rondom de evacuatie van 4177 Hooglanders naar Volendam en Edam
* Interview met Henk van Middelaar over zijn boek We gingen domweg
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Geef uw reactie! Alle reacties worden na een beoordeling geplaatst. Anonieme berichten worden niet geplaatst. .