Een zuivere, een normale en een Duitse hattrick

Memphis scoorde in de recente wedstrijd van Nederland tegen Turkije drie keer. Gisteren trof Haller in de wedstrijd van Ajax tegen Sporting Lissabon zelfs viermaal het doel. In beide gevallen was er sprake van een zogenaamde hattrick.

Maar waar komt dat veelgebruikte woord vandaan. Een truc met een hoed? Historiek.net zocht het uit. We citeren het artikel.  

Held van de dag
Wie tijdens een voetbalwedstrijd drie keer scoort is de held van de dag. De maker van deze zogeheten hattrick mag na de wedstrijd vaak de voetbal houden, maar je ziet hem (of haar) na het juichen nooit nog even een truc met een hoedje doen. Maar waarom spreken we dan eigenlijk van een hattrick?

De eerste hattrick
De sportterm heeft oorspronkelijk helemaal niets met voetbal te maken. En ook niets met het goochelen, waarbij artiesten soms een konijn uit een hoed toveren. De hattrick is afkomstig uit de cricketsport en de oudste vermelding dateert uit 1858. Tijdens een wedstrijd deed de Engelse cricketer Heathfield Harman “HH” Stephenson toen iets bijzonders. Als zogeheten bowler gooide hij tijdens een inning met drie opeenvolgende ballen een wicket om. De toeschouwers vonden dat zo bijzonder, dat ze besloten geld in te zamelen. Met de opbrengst werd een hoed (hat) gekocht die vervolgens kado werd gegeven aan Stephenson. Als blijk van waardering voor zijn ‘truc’ (trick). En zo was dus de eerste hattrick geboren.

Zuivere, normale en Duitse hattrick
Veel andere sporten namen het begrip hattrick in de jaren hierna over, als aanduiding voor een bijzondere prestatie die in een wedstrijd drie keer werd geleverd. In Nederland kennen we het begrip vooral uit het voetbal. Daar wordt onderscheid gemaakt tussen een ‘gewone hattrick’ en een ‘zuivere hattrick’. Deze laatste vorm staat het hoogst aangeschreven. Een voetballer heeft dan drie doelpunten gemaakt in één speelhelft. Zijn de doelpunten verdeeld over twee speelhelften dan is sprake van een normale hattrick. Ook iets om je hoed voor af te nemen natuurlijk. Wordt een derde doelpunt in de blessuretijd gemaakt, dan wordt in sommige landen ook wel eens gesproken van een Duitse hattrick. Hoewel onderzoek al verschillende keren heeft aangetoond dat dit onzin is, wordt van Duitsers namelijk vaak gezegd dat ze uitzonderlijk vaak scoren in extra tijd.