Media happen gretig in fictief (‘met Akkermans-antenne gemaakt’) lijstje kabinetssamenstelling

Een lijst met mogelijke bewindslieden voor Rutte IV krijgt vleugels. Media melden dat allerlei mannen en vrouwen ‘worden genoemd’.

Alleen: de lijst is met een ‘Akkermans-antenne’ in elkaar gezet. Dus verzonnen. 

Jos Wienen
‘Hij wordt genoemd: Jos Wienen naar Den Haag?’, kopt de website NH Nieuws. Het is woensdagmiddag wanneer daar een bericht verschijnt over de toekomst van de huidige burgemeester van Haarlem. 'Een naam die steeds vaker de ronde doet is die van Jos Wienen’, staat er. Hij komt voor op een lijst met mogelijke bewindspersonen voor het kabinet-Rutte IV. Wienen zou in beeld zijn als de nieuwe staatssecretaris voor migratie en emigratie.
De avond erna is er een vragenuur in de gemeenteraad van Haarlem. Daar moet Wienen zich verantwoorden voor zijn eventuele vertrek naar het kabinet. De burgemeester ontkent dat hij is benaderd.

Knops, Hennis en Letschert
Op donderdag schrijft De Limburger een fors verhaal over die lijst. Er staan namelijk meerdere namen op uit die provincie. CDA’er Raymond Knops zou minister van defensie worden en VVD’er Jeanine Hennis minister van buitenlandse zaken. Rianne Letschert (D66), de huidige bestuursvoorzitter van de Universiteit Maastricht, staat ingedeeld bij het ministerie van onderwijs. Volgens de krant ‘circuleert’ de lijst ‘op de ministeries’.

‘Lijst was in een half uur gemaakt’
In Ouderkerk aan de Amstel volgt Willem-Jan van Gent de nieuwsberichten met stijgende verbazing. Het is namelijk zíjn lijst. Hij volgt het politieke nieuws op de voet en besloot zijn eigen kabinet samen te stellen. “Normaal zou ik rond kerst geen tijd hebben voor dit soort voorspellingen”, zegt hij. Maar de predikant zit al enkele weken thuis, geveld door het coronavirus.
Het kostte hem een half uur om de lijst te maken, gebaseerd op namen die al in andere media zijn genoemd. Het was een puzzeltje, zegt Van Gent. Hij worstelde vooral met de ChristenUnie. “De ministerspost voor armoedebeleid, participatie en pensioenen is eigenlijk gemaakt voor Carola Schouten”, zegt hij. Toch heeft Van Gent haar minister van sociale zaken gemaakt. Én vicepremier.

Niet in de trein gevonden
Van Gent zet zijn kabinetssamenstelling woensdagavond op Twitter, met een vermelding: ‘niet in de trein gevonden’ (subtiel verwijzend naar Gert-Jan Segers die in november een formatiedocument achterliet in een Intercity tussen Amersfoort en Den Haag). De lijst wordt opgepikt. Eerst door GeenStijl, daarna door andere media.
Enkele journalisten doen navraag. Zo wil Joost Vullings van EenVandaag weten waar de lijst op is gebaseerd. Van Gent antwoordt: “Mijn Akkermans-antenne op basis van allerlei mediaberichten.” Maar die tweet wordt lang niet door iedereen opgemerkt.

Handig bij elkaar gezocht
In het artikel van NH Nieuws staat keurig dat de lijst ‘niet echt’ is en ‘handig bij elkaar gezocht’ uit mediaberichten. “Maar toch: hij wordt genoemd", schrijft de auteur. De Nieuwe Oogst, die schrijft over de ontwikkelingen in de landbouwsector, heeft geen idee van de bron van de lijst. Daar verschijnt op de website een bericht met de mededeling dat CDA’er Esther de Lange wordt genoemd als nieuwe landbouwminister. En VVD’er Eric van der Burg zou de minister voor natuur en stikstof worden. De lijst ‘gaat in CDA-kringen rond’, aldus de Nieuwe Oogst.
De site Curacao.nu slaat ook aan op de lijst en meldt dat Kees Verhoeven (D66) ‘in Haagse kringen’ wordt gezien als de nieuwe staatssecretaris van koninkrijksrelaties. Verhoeven zelf ontkent stellig: “Nooit gedacht een Akkermansje op Curaçao te doen, maar de berichten kloppen echt niet mensen.”

Haagse bubbel
De verwondering is ook een paar dagen later nog groot bij Willem-Jan van Gent. Het heeft hem iets geleerd over de Haagse bubbel, en de enorme drang bij media om namen te kunnen noemen. “Ik denk dat ik er best een aantal goed heb”, zegt hij. “En een groot aantal zal niet kloppen. Het is merkwaardig om te zien dat dingen gewoon worden overgenomen, zonder controle. En dat er uiteindelijk vragen in de gemeenteraad van Haarlem worden gesteld is te bizar voor woorden.”

Lees, bekijk en beluister de video met het interview met prof. Akkermans:
* Wie worden de nieuwe ministers en staatssecretarissen?

Bron: Dagblad Trouw