Jip van den Toorn wint met spotprent Inktspotprijs 2022

De Inktspotprijs, voor de beste politieke tekening van het parlementaire jaar, is dit jaar toegekend aan Jip van den Toorn. Zij krijgt hem voor haar tekening Milieubewust, die op 10 mei in de Volkskrant stond.

De jury roemt de spotprent die hypocrisie blootlegt in tijden van klimaatverandering. "De tekenaar weet op doeltreffende en humoristische wijze het hypocriete gedrag van de milieubewuste mens te hekelen. De kleuren zijn fris, de vorm uiterst doeltreffend. Wie deze fraaie tekening ziet, moet lachen, maar kijkt tegelijkertijd in de spiegel."

Vijf tekeningen
De Inktspotprijs bestaat sinds 1994. Er waren vijf tekeningen genomineerd. Behalve Van den Toorn waren de genomineerden Jos Collignon, Tjeerd Royaards, Marco Jeurissen en Pieter Geenen.

Jury
In de jury zaten dit jaar hoogleraar Nederlandse taal- en letterkunde Lotte Jensen, striptekenaar Eva Hilhorst, journalist Pelle Matla, historicus Zihni Özdil en cabaretier Katinka Polderman.

Lees en bekijk ook:
* Vorig jaar won Kamagurka de Inktspotprijs

Waarom noemen we onze afvalcontainer kliko?

De afvalcontainer wordt in de volksmond soms 'de grijze bak' genoemd, maar wordt in heel veel huishoudens (en ook door ons) ook wel vaak een ‘kliko’ genoemd. Waar komt dat woord eigenlijk vandaan en wat betekent het?

Historiek-net legt het uit. We citeren. 

Bedrijf
Hierbij gelijk maar het antwoord: Kliko is de naam van een bedrijf dat vanaf de jaren zeventig veel afvalcontainers op de markt bracht. De naam verwijst naar de eerste letters van de achternamen Klinkenberg en Koster. Deze twee families sloegen eind jaren vijftig de handen ineen en begonnen huisvuilauto’s te produceren. Deze wagens, in de beginperiode ook wel kliko huisvuilwagens genoemd, haalden bij de mensen thuis het afval op. Dat afval zat in die tijd vaak nog in losse vuilniszakken, maar vanaf de jaren zeventig bracht het bedrijf grote afvalcontainers op de markt.

Voorzijde containers
Doordat de bedrijfsnaam prominent op de voorzijde van de containers was geprint, werd het woord kliko al snel een algemene aanduiding voor afvalcontainers. Ook als de afvalcontainers helemaal niet door het genoemde bedrijf zijn gemaakt, spreekt men hierdoor op veel plekken nog altijd van kliko’s.

Otto
In Twente hebben veel inwoners het overigens eerder over een otto dan over een kliko. Deze naam verwijst naar een andere leverancier van afvalcontainers: Otto. Dit bedrijf werd in 1934 in het Duitse Kreuztal opgericht. In 1950 ontwikkelde Otto de ‘low dust bin lifter’, een container die sterk lijkt op de containers die we vandaag de dag nog aan de straat zetten. Dit eerste model had echter nog geen wieltjes. Verrijdbare containers verschenen pas vanaf 1972.

Bron:
* De kliko-container, waarom noemen we die zo?

Bril

 

De enige zonder bril heet Blind. 

Tweet van Wytse van der Goot

Vandaag zijn de meeste Nederlanders jarig

Wist u dat op 25 september de meeste Nederlanders jarig zijn en dat een boek het populairste verjaardagscadeau is?

De Startpagina geeft achtergrondinformatie over verjaardagen in september en in het algemeen. We citeren het artikel. 

De meeste Nederlanders zijn jarig in september
Wie een wc-kalender heeft hangen, heeft het waarschijnlijk al gezien. In vergelijking met de andere maanden, staan er ontzettend veel namen op de kalender. De kans is groot dat er iemand 25 september jarig is. Klopt hè? Deze dag zijn namelijk de meeste Nederlanders jarig. Hoe we dit vieren? Meestal gewoon bij ons thuis met familie en vrienden. We regelen zelf onze boodschappen en hangen onze eigen versiering op. Het is heel normaal dat je iedereen in de ruimte feliciteert als je binnenkomt. Wel zo netjes. Beginnen met een stukje taart en eindigen met een borrel. Bitterballen en kaasblokjes kunnen eigenlijk niet ontbreken. 

Verjaardagen worden op verschillende manieren gevierd
Wist je dat deze manier van je verjaardag vieren typisch Nederlands is? Overal ter wereld worden verjaardagen anders gevierd. Zo neem je in China vaak je gasten mee naar een restaurant en word je altijd getrakteerd. De jarige hoeft absoluut niets te doen. Zij snappen niet dat wij als Nederlander alles zelf regelen. Bulgaren vinden het weer vreemd dat wij geld geven. Zij vinden dit ontzettend onpersoonlijk en komen altijd met een cadeau. Verder vinden Denen het maar vreemd dat wij tijdens onze verjaardagen in een kringetje gaan zitten. Daar zijn stoelen uit ten boze. Tot slot vinden Hindoestanen en Surinamers dat wij in Nederland veel te weinig eten serveren op een verjaardag. Daar staan tafels vol met eten - en wij komen aan met een paar zakken chips?

Op het werk
Werk je bij een internationaal bedrijf? Dan heb je vast wel gemerkt dat je Amerikaanse collega gek opkijkt als een Nederlandse collega jarig is. Terwijl hier de stoel versierd wordt, is dit in Amerika echt hoogst ongebruikelijk. Ook een zakelijke afspraak afzeggen of eerder naar huis gaan omdat je jarig bent is voor een Amerikaan ondenkbaar. Werk komt altijd op de eerste plek. In Duitsland vieren ze hun verjaardag helemaal niet op het werk. Dat hoort simpelweg gewoon niet. 

8 feitjes over verjaardagen
1). Elke dag vieren ongeveer 15 miljoen mensen hun verjaardag
2). Nederland en België zijn een van de weinige landen waarbij de jarige trakteert
3). In oktober zijn de meeste mensen jarig
4). In september zijn de meeste Nederlanders jarig
5). Het duurste verjaardagsfeest ooit is gegeven door de Sultan van Brunei: kosten 27,2 miljoen euro
6). Boeken zijn het populairste verjaardagscadeau
7). Als je 31 wordt, ben je ongeveer 1 miljard seconden oud
8). Nederlanders kopen 450 miljoen kaarten per jaar 

Bron:
* September is dé verjaardagmaand in Nederland

Vuuf euro!

De volledige Tweede Kamer heeft in een motie gevraagd om de Westerscheldetunnel uiterlijk in 2025 tolvrij te maken. Dat is vijf jaar eerder dan was gedacht. Het betreft alleen personenauto's en motorfietsen, dus merkwaardigerwijs niet het vrachtverkeer. Het wachten is nu op het moment, dat de motie ook daadwerkelijk wordt uitgevoerd. 

In een mooie column in de PZC beschrijft Maikel Hart de frustraties bij de Zeeuws-Vlamingen over de kosten, die zij moeten betalen (voor een auto 5 euro; 3 euro met een T-tag) om in de rest van Nederland te komen. We citeren het slot van zijn column.

Bijna-doodervaring
Om te duiden hoe diep het betalen van tol ons Zeeuws-Vlamingen raakt, vertel ik altijd het verhaal van mijn Oom Bert uit Zaamslag. Hij had een paar jaar geleden een ernstig auto-ongeluk, dat hij ternauwernood overleefde. Hij vertelde later over zijn bijna-doodervaring. Dat die ervaring iets heel bijzonders was geweest. Dat hij boven zichzelf was uit gestegen, dat hij begon te zweven: boven Zeeuws-Vlaanderen, boven de Bevelanden, boven Walcheren, en dat hij in een lange vredige tunnel terechtkwam. Daar zweefde hij in alle rust en vrede doorheen. En aan het einde van de tunnel kwam hij bij de hemelpoort en daar stond Petrus op hem te wachten. ,,Waar komt gij vandaan broeder”, vroeg Petrus aan mijn oom Bert. ,,Zeeuws-Vlaanderen”, antwoordde hij. ,,Dat is dan vuuf euro”, zei Petrus.

Bron:
* Ik denk dat ik hem bewaar als herinnering

Satirische video van Lubach over Russisch referendum al miljoenen keren bekeken

Het satirische item van Arjen Lubach over het Russische referendum in Oekraïne is binnen anderhalve dag vele miljoenen keren bekeken. Het filmpje heeft ook Russische kijkers bereikt, mede dankzij een bericht op Twitter van journalist Olaf Koens. 

Het item is in het bericht van Koens alleen al 1,1 miljoen keer bekeken. Ook circuleert het filmpje in Russische Telegramgroepen. Het referendumfilmpje is het grootste online succes van Lubach sinds hij begon met De Avondshow, bevestigt producent Human Factor TV.

Rusland bij Nederland
Lubach reageerde met het item, dat woensdagavond in De Avondshow te zien was, op het besluit van de Russische president Poetin om in delen van Oekraïne een referendum over aansluiting met Rusland te organiseren. Lubach bepleit dat er ook een referendum wordt gehouden over aansluiting van Rusland bij Nederland, vanwege de lange historische banden tussen de twee landen.

Buitenland
Het succes van het satirische item valt ook op in het buitenland. Belgische, Italiaanse, Amerikaanse en Duitse media maken er al melding van. In het verleden had Lubach, die toen nog het programma Zondag met Lubach maakte, een grote hit met het America First, Netherlands Second-filmpje. De video, waarmee Lubach ons land voorstelt aan de destijds kersverse Amerikaanse president Donald Trump was met 10,7 miljoen weergaven de best bekeken YouTube-video van 2017.

Bekijk
* Satirisch filmpje over referendum over aansluiting van Rusland bij Nederland

Bron: AD 

Het is altijd wat

 

Het is pas woensdag

 

Poetin kondigt mobilisatie in Rusland aan, Begrafenis Queen Elizabeth in Engeland, Troonrede en debat over Miljoenennota in Nederland.

'Onthaagsen' met belangrijke concrete voorstellen

Hoe kan de overheid het sterk geslonken vertrouwen terugwinnen? Daar is meer voor nodig dan een handige pr-campagne en een peptalk van politici. Daar komt heel veel bij kijken.

In een eerder artikel hebben drie Haagse ex-topambtenaren aandacht gevraagd voor een belangrijk onderdeel van zo’n aanpak, namelijk het ontHaagsen. In een nieuw artikel blijven ze niet steken in een scherpe analyse van de problemen - die gemakkelijke weg wordt door velen, inclusief een groot deel van de parlementaire pers en ook de meeste politici van de oppositie, te gemakkelijk gevolgd- , maar doen ze opnieuw constructieve, concrete voorstellen. 

Door de ambtelijke wol geverfd
De drie door de wol geverfde voormalige ambtenaren kennen de Haagse praktijk vanuit verschillende posities zeer goed. Geert Jan Hamilton is voormalig directeur juridische zaken bij het ministerie van VWS en griffier van de Eerste Kamer. Hij kent de ambtenarij, de juristerij en de politiek dus van binnen uit. Peter van Lieshout werkte als directeur-generaal bij de ministeries van VWS en gaf dus leiding aan een groot ambtenarencorps. Gerard van Pijkeren was projectdirecteur bij het ministerie van VWS en gaf praktisch leiding aan verschillende grote geslaagde veranderingsprocessen. 

De voorstellen, die in het uitvoerige artikel gedaan worden, verdienen grote aandacht. Hier kunnen niet alle voorstellen met de argumentatie worden genoemd, maar we publiceren slechts een paar citaten om u te prikkelen het artikel in zijn geheel te lezen.

Prikkelende voorstellen
* Het herwaarderen van het ambt van volksvertegenwoordiger, waarbij het goed zou zijn als lijsttrekkers zich niet laten verleiden tot een ministerspost.

* In de renovatie van het openbaar bestuur past ook het houden van de Tweede Kamer aan de wettelijk opgedragen taak. Wetgeving en controle van de regering van de uitvoering en het beleid is agendasettend, en niet de ochtendkrant. 

* Het invoeren van een telefoonnummer van de behandelend ambtenaar op correspondentie zou veel frustratie en tijdverspilling voorkomen en een besparing opleveren.

* De formatie – onder verantwoordelijkheid van de Tweede Kamer – kan zich in eerste instantie beperken tot het benoemen van de ‘grote’ dossiers en het vormen van een kernkabinet. En geen kabinet met ministers met en zonder portefeuille en ook geen twintig. Een beperkt aantal ministers voorkomt dat coördinatie en afstemming een oeverloze bezigheid wordt. De keuze van staatssecretarissen kan overgelaten worden aan de ministers, die daarmee de ruimte krijgen geschikte mensen te zoeken bij de opgave die ze te wachten staat. 

* Het gesloten systeem leidt ook tot acties waar met een beetje gezond verstand de vraag gesteld zou zijn of dat in volgorde van belangrijkheid urgent is. Miljoenen voor het onderzoek naar de miljoenen documenten over – wat is gaan heten – de mondkapjesaffaire hadden beter aan de jeugdzorg kunnen worden besteed. Sowieso is het de vraag of een weldenkend mens op het idee zou kunnen komen miljoenen documenten te laten doorspitten. Vermoedelijk overstijgt de opbrengst voor Deloitte – wel legaal uitgegeven – binnenkort die van Van Lienden c.s. En honderd Wob-ambtenaren alleen al bij het ministerie van VWS roept de vraag op of extra handen aan het bed geen voorrang moeten krijgen. 

* De overheid ziet geen been in het naast zich neerleggen van gerechtelijke uitspraken en geeft soms aan dwangsommen de voorkeur. Dat roept de vraag op wie daarvoor financieel moet opdraaien. De chauffeur die op dienstreis te hard rijdt, kan de boete niet declareren. Valt er niet wat voor te zeggen dat dwangsommen verhaald worden op de verantwoordelijke minister/topambtenaren? In het verlengde hiervan ligt de vraag of de strafrechtelijke immuniteit van ambtenaren niet moet worden ingeperkt.

* Het invoeren van een telefoonnummer van de behandelend ambtenaar op correspondentie zou veel frustratie en tijdverspilling voorkomen en een besparing opleveren.

* In een eerder artikel is uiteengezet dat van de zestig topambtenaren slechts een kwart een deel van zijn carrière buiten ‘het Haagse’ heeft doorgebracht en een enkeling op het beleidsterrein waarvoor hij of zij verantwoordelijk is. Tel daarbij op het aantal topambtenaren dat de overstap maakt naar het kabinet en de gedachte dat er alleen gevist wordt in de Hofvijver dringt zich op. De drie pleiten om deze en andere redenen voor het opheffen van de ABD: Algemene Bestuursdienst.

* De meest rigoureuze en effectieve omkering is het kantelen van het ‘loongebouw’. De onderwijzer op de basisschool beter betalen dan de universitair docent, of minstens gelijk, zal bij de studiekeuze en op de arbeidsmarkt zijn uitwerking niet missen.

Lees het volledige artikel:
* Keer het eens om: naar een nieuwe bestuurscultuur, grondige renovatie openbaar bestuur onontkoombaar

Waarom Prinsjesdag op dinsdag?

Waarom valt Prinsjesdag op een dinsdag?

Voor een aantal parlementariërs was het moeilijk om op maandag tijdig in Den Haag te zijn. Om te voorkomen dat ze op een zondag moesten reizen (zondagsrust) werd bij grondwetswijziging (1887) de maandag vervangen door de dinsdag.

Genodigde landen

 

Getrouwd

 

Uitleg over de rare namen van parkeerplaatsen

Waar komen die rare namen van parkeerplaatsen langs de snelweg vandaan? U hebt ze vast wel eens gezien: Kalix Berna, Spes Nostra, Voetpomp, Uilengoor. Waarom hebben pleisterplaatsen langs de snelwegen van die rare namen? Wie bedacht ze ooit?

Het mooie maandblad Quest gaf er informatie over. We citeren een deel van het artikel.

Benen strekken
Ongeveer om de twintig tot vijfentwintig kilometer is er langs de Nederlandse snelwegen een plek waar je even de benen kunt strekken. De namen van die verzorgingsplaatsen worden bedacht door Rijkswaterstaat. Meestal verwijst de naam naar een nabijgelegen straat, polder, boerderij of water.
In veel gevallen is dit alweer wat langer geleden gebeurd, meestal door een regionale afdeling van Rijkswaterstaat. Van sommige verzorgingsplaatsen valt daarom niet meer te achterhalen waar de naam precies vandaan komt. Maar met deze bizarre pleisterplaatsnamen kunnen we je wél uit de brand helpen. 

Voetpomp
Waar? Aan de A58 tussen Kruiningen en Rilland
Huh? We hebben héél goed moeten zoeken naar de herkomst van de naam Voetpomp. Gelukkig wist een Rijkswaterstaat-medewerker het zich in 1985 nog te herinneren in een regionale Zeeuwse krant. Voetpomp is vernoemd naar een café bij het naburige dorp Waarde. Dat café heette eigenlijk Luchtenburg, maar niemand noemde het zo.
Op de gevel was een ANWB-bord aangebracht met de tekst ‘Hier beschikt men over een voetpomp’. Dat was reuze handig voor fietsers met slappe banden. In de volksmond werd het café daarom Voetpomp genoemd. Het gebouw waarin het café was gevestigd brandde af in 1978. Het stond toen al geruime tijd leeg.

Uilengoor
Waar? Aan de A1 tussen Barneveld en Hoevelaken
Huh? Nee, het heeft niets te maken met uilenshit. De pleisterplaats is vernoemd naar de eeuwenoude boerderij Ulengoor (dus zonder i) in het dorp Terschuur, dat langs de A1 ligt. En die heeft zijn naam vermoedelijk deels van een oude Germaanse term voor een drassig moeras: goor.

Lees het volledige artikel in Quest met de uitleg over de namen van verschillende andere parkeerplaatsen:
* Waar komen die rare namen van rustplaatsen langs de snelweg vandaan?

Ongelooflijk veel eikels in Nederland

In veel delen van Nederland hangen de eikenbomen vol met ongekende hoeveelheden eikels, zo meldt vandaag het dagblad Trouw. 

“Zoveel eikels als nu zag ik zelden”, zegt Gerrit Jan Spek. Hij doet jaarlijks onderzoek naar de hoeveelheden eikels op de Veluwe. “Niet eerder heb ik vijf eikels per scheut gemeten. Het zijn echt trossen waardoor veel takken naar beneden buigen; zwaar beladen met eikels.”

Wildste verhalen
Over de oorzaak van de overvloed aan eikels doen de wildste verhalen de ronde. Het is een teken dat bomen vechten om hun voortbestaan, beweert de een. De meeste bomen gaan meer zaad produceren als het slecht gaat met de soort, weet de ander.

Experts
Wat zeggen experts? “Als bomen het moeilijk krijgen gaan ze inderdaad over tot noodbloei om nog zoveel mogelijk nakomelingen te produceren”, reageert bosecoloog Jan den Ouden van de Wageningen Universiteit. Maar dat is volgens hem niet de verklaring voor de ongekende hoeveelheden eikels dit najaar.

Droog weer met een beetje wind
“De hoeveelheid eikels wordt bepaald in het voorjaar als de eiken bloeien. Eiken zijn zelfbestuivend, dus gebaat bij droog weer en een beetje wind. Die ideale omstandigheden hadden we in april en mei. Daardoor konden bloeiende eiken optimaal bevruchten. Na een regenachtig voorjaar zie je dat er veel minder eikels zijn.”
Hij tekent erbij aan dat zich nogal regionale verschillen voordoen. “Hier op de Veluwe is het bal; ook in de bebouwde kom van veel steden en dorpen. Elders uit het land komen meldingen van weinig eikels.”

Zelfs bij extreme warmte en droogte
Wat Gerrit Jan Spek fascineert is dat eikenbomen zelfs bij extreme warmte en droogte grote aantallen eikels weten voort te brengen. “Kennelijk hebben ze geen water nodig om eikels te laten groeien. Die groei begint in juli. Eikels zijn dit jaar opvallend vroeg rijp en heel fors. Veel bomen lieten al in augustus eikels vallen door de droogte.”

Lees het gehele artikel in Trouw
* Eiken hangen vol met eikels, hoe komt dat toch?