Gisteren zag ik in onze tuin een Vlaamse Gaai. Althans, ik dacht, dat het een Vlaamse Gaai was. Hij zag er zo uit en had een eikel in zijn bek. Maar toen ik op mijn handige app Tuinvogels (van Vogelbescherming Nederland) dat nog even wilde controleren kwam ik de naam niet tegen.
Wel de naam Gaai, die verder aan alle voorwaarden van mijn vogel voldeed. "Een stevige forse vogel met een vrij lange staart en korte snavel. Wat het meest opvalt zijn de hemelsblauwe, zwart gestreepte vlekken op zijn vleugels. Eet graag pinda's in de tuin. De Gaai is een echte eikelverzamelaar. In het najaar hamstert en verstopt hij eikels in de grond."
Een echte Vlaamse Gaai?
Maar was mijn vogel nu geen Vlaamse Gaai? Mijn verwarring was groot. Dus maar eens Wikipedia geraadpleegd. Dat gaf helderheid. "De gaai (Garrulus glandarius), ook wel 'Vlaamse gaai', 'schreeuwekster', 'Spaanse ekster', 'hannebroek' of 'meerkol' genoemd, is een opvallend gekleurde kraaiachtige. De wetenschappelijke naam van de soort werd als Corvus glandarius in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus".
Krassende eikelzoeker
"De eik is afhankelijk van de gaai voor het verspreiden van eikels: de gaai vervoert ze in zijn keel en tussen zijn snavel naar plaatsen met een zachte ondergrond, waarna hij ze in de aarde duwt. Zo legt hij een wintervoorraad aan. Hij vergeet alleen een aantal plekjes. Wat hij niet terugvindt, kan uitgroeien tot een nieuwe eik. Om deze reden wordt de gaai ook wel 'de grootste bosbouwer' genoemd. De Duitse naam voor de gaai (Eichelhäher) typeert het gedrag. De wetenschappelijke naam Garrulus glandarius valt vrij te vertalen als voortdurend krassende eikelzoeker."
Vlaams?
Hoe men aan de naam Vlaamse Gaai gekomen is? Dat blijkt niet geheel helder. "Voor de oorsprong van Vlaamse in Vlaamse gaai bestaan meerdere theorieën. Een mogelijke verklaring is dat het Franse gai flammant, de gaai met de flamende kleuren, verbasterd werd tot Vlaamse gaai. Een andere mogelijkheid is dat de naam komt van "in het Vlaams gaai" omdat de vogel in Wallonië eerder een naam, "gay", zou hebben gekregen dan in Vlaanderen. Helder?
Waarom is het Vlaamse verdwenen?
Maar blijft de vraag, waarom de Vlaamse Gaai nu bij de Vogelbescherming niet meer bekend is. En alleen de naam Gaai. De website Roots geeft opheldering. "In 1999 stelde de Commissie Systematiek Nederlandse Avifauna als officiële naam ‘gaai’ vast voor de soort Garrulus glandarius. “Maar veel mensen blijven hem toch Vlaamse gaai noemen, omdat gaai te kaal in de oren klinkt”, legt Roots-redacteur Paul Böhre uit.
Met andere woorden: echte ornithologen noemen de Vlaamse Gaai nu Gaai. Ik ben dus geen echte ornitholoog. Waarvan acte.
Bekijk
* Vogel Gespot, Vlaamse Gaai.Veluwe
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Geef uw reactie! Alle reacties worden na een beoordeling geplaatst. Anonieme berichten worden niet geplaatst. .