Wij Nederlanders staan in het buitenland niet bekend als gulle gevers. Hoeveel fooi geef je op vakantie?
Kaj van Arkel publiceerde in het
AD een mooi artikel over 'de etiquette van 'tippen' in den vreemde'. Anne-Marie van Leggelo, directeur van Het Etiquette Bureau in Wassenaar is daarbij de etiquette-expert.
Per land
,,In
Amerikaanse restaurants staat meestal op de bon of menukaart aangegeven hoeveel fooi er van de gast wordt verwacht. Een tip van 20 procent op de rekening is standaard. In grote steden, zoals New York, is dat zelfs 25 procent. Dit omdat de kosten van levensonderhoud er veel hoger zijn'', aldus van Leggelo.
Dichter bij huis kan de menukaart of bon ook tot hulp zijn, bijvoorbeeld in
Italië. Van Leggelo: ,,In Italië brengen ze vaak 'Pane e Coperto' in rekening: een apart bedrag voor het couvert en het mandje brood. Een fooi achterlaten is dan niet gebruikelijk, maar wordt wel gewaardeerd. Zo'n 5 à 10 procent.''
Ook in
Griekenland is 5 procent gebruikelijk, maar fooi geven is er niet verplicht.
In het onder Nederlandse vakantiegangers populaire
Frankrijk is de service meestal bij de prijs inbegrepen. Zo niet, dan staat er op de bon 'Service non compris'. In dat geval wordt een fooi van ongeveer 10 procent verwacht.
Ook bij de
Duitsers, Scandinaviërs en Britten is de fooi vaak al in het totaalbedrag opgenomen. ,,Hier geldt eigenlijk hetzelfde als bij ons in Nederland: fooi is een extra erkenning voor goede service, maar niet verplicht. Ben je ontevreden, dan geef je niets'', zegt Van Leggelo.
Zuidelijker, in
Portugal, wordt fooi gezien als een aanvulling op het inkomen. Daarom is het gebruikelijk om 10 procent bovenop de eindrekening te geven.
In buurland
Spanje verwacht men geen fooi, al laten de meeste horecabezoekers 5 procent cash achter. Van Leggelo: ,,De Spanjaarden vinden alles prima, zolang je maar niet je portemonnee omkiepert op tafel. Dat wordt als vernederend ervaren.''
Fooi geven is ook niet standaard in
Turkije, maar een bescheiden tip wordt wel op prijs gesteld. Meestal 5 tot 10 procent.
Stop in
Italië, Frankrijk of welk Europees land dan ook nooit geld in iemands borstzak of hand (want dit wordt als kleinerend ervaren), maar leg het netjes op tafel bij vertrek'', adviseert de etiquette-expert.
Svp géén fooi
Fijn voor knieperds: er zijn ook landen waar ze helemaal niet zitten te wachten op een extraatje. Zo geven
Tsjechen en Slowaken nooit fooi; een overblijfsel van het communistische verleden.
Verder van huis
In
Japan wordt fooi ervaren als een grove belediging. En dat geldt voor meer landen in Azië. Ook in
Singapore, China en Vietnam wordt een fooitje niet gewaardeerd. ,,Een Vietnamees voelt zich ongemakkelijk als je fooi geeft'', bevestigt Phuong Nguyen van Vietnamees restaurant Kimmade in Utrecht. Al is dit met het opkomende toerisme wel aan het veranderen: ,,De jongere generatie vraagt wel steeds vaker om fooi. Geef hen iets extra's als ze je bijvoorbeeld
rondleiden.''
In andere landen ligt het geven van fooi cultureel gevoelig. Op veel plekken in het
Midden-Oosten mag je alleen als man fooi geven (behalve in
Libanon, daar mogen vrouwen dat weer wel). Van Leggeloo: ,,Graag zo subtiel mogelijk, bijvoorbeeld door tijdens het handenschudden briefgeld in de hand te drukken.''
Fooi hoeft niet altijd achteraf te worden verrekend. Vooraf mag ook, en kan zelfs in je voordeel werken, bijvoorbeeld in een
hotel. ,,Daarmee kweek je goodwill onder het personeel en gaan ze net wat harder voor je lopen'', stelt Van Leggelo. ,,En of je de fooi nu voor of na geeft, het uiteindelijke bedrag hoeft niet te verschillen.''
Mensen die je
bagage dragen geef je per keer een euro voor het verslepen van je koffers. Voor
kamermeisjes reken je twee euro per overnachting. Het geld laat je in de kamer op het nachtkastje achter. ,,Maar ook hier geldt: alleen als de service goed is. Een onopgemaakt bed of vieze badkamer hoef je niet te belonen.''
Campingpersoneel mag af en toe ook wat toegestopt worden, bijvoorbeeld in het restaurant, de supermarkt of op het terras.
Bij
vertrek is het geven van fooi niet noodzakelijk. Was het verblijf prettig, dan mag je de rekening naar boven afronden.
En wat geef je de
taxichauffeur die je van de luchthaven naar het hotel rijdt? Of de
reisgids die je drie weken lang op sleeptouw heeft genomen? Bij de taxichauffeur rond je het verschuldigde bedrag naar boven af, maar alleen als je veilig bent aangekomen en de rit prettig was. Ook de
Uber-chauffeur kan een extraatje gebruiken, zelfs als dit al bij de prijs is inbegrepen.
Gidsen en reisleiders verdienen ook een fooi. Ze hebben je immers van hot naar her gesleept en je het mooiste van hun land laten zien. En in armere landen zijn ze vaak afhankelijk van tips. "Maar het maakt natuurlijk wel uit of je lang of kort op pad bent geweest,'' zegt Van Leggelo. ,,In het eerste geval geef je meer fooi dan in het laatste.''
En wat nu als ik betaal met
pin of creditcard? Dat maakt het lastig om fooi achter te laten. ,,In Oostenrijk vraagt het horecapersoneel voor het pinnen of alles naar wens was en of je wat extra's wilt geven. Ze toetsen dan op het pinapparaat gewoon een hoger totaalbedrag in.''
Dat is wel zo netjes, want de opkomst van elektronisch betalen heeft ervoor gezorgd dat mensen minder fooi geven. Van Leggelo: ,,Pin dus iets meer of zorg dat je cash geld bij je hebt.''
Bron: AD: Hoeveel fooi? Dit zijn de regels voor 'tippen'
