Iedereen droomt van een witte kerst en in ons beeld van kerst, zien we dan ook vaak plaatjes van besneeuwde daken, sneeuwpoppen en andere winterse beelden. Maar toch gebeurt het niet vaak dat er daadwerkelijk sprake is van een witte kerst.
 |
| Markt op de Thames in Londen. Afbeelding Thomas Wyke, Public domain, via Wikimedia Commons |
Hoe komt het dat we dan toch zo’n beeld hebben van een witte kerst, en hoe vaak is het eigenlijk een witte kerst geweest? Daan Couwenbergh schreef er een leuk artikel over voor ISgeschiedenis. Hierna enkele citaten.
Hoe vaak?
Laten we eerst eens even kijken naar hoe vaak we een witte kerst gehad hebben. Onder een witte kerst wordt verstaan dat het in De Bilt (Nederland) op beide kerstdagen een gesloten sneeuwdek ligt. Een sneeuwbui tijdens de kerstdagen is dus niet genoeg, er moet een dicht pak sneeuw liggen, dat twee dagen blijft liggen.
En dat is in Nederland nogal een zeldzaamheid. Sinds het KNMI in 1901 dit soort gegevens begon bij te houden, is dat slechts acht keer voorgekomen! Wel gebeurde het vaker dat er op een van beide kerstdagen sneeuw lag, maar ook als we die mee laten tellen, heeft het in Nederland nog geen dertig keer goed gesneeuwd tijdens kerstmis.
Hoe komen we dan aan dat beeld van een witte kerst?
Daarvoor moeten we terug naar de vroege negentiende eeuw. Het decennium van 1810 tot 1820 is de boeken in gegaan als een bovengemiddeld koude periode, met bijzonder strenge winters. Zo vroor het in 1814 zo hard, dat de Thames in Londen dichtvroor en er een compleet festival op het ijs werd gehouden (zie foto!). En ook op andere plekken in Europa en Noord-Amerika was het flink koud.
En in deze periode, in februari 1812, kwam Charles Dickens ter wereld. De later zo beroemde Engelse schrijver groeide op in deze koude periode en klimaat- en literatuurhistorici gaan ervanuit dat hij in de eerste jaren van zijn leven vrijwel altijd een witte kerst mee heeft gemaakt. En die ervaring is waarschijnlijk van grote invloed zijn geweest op Dickens’ latere werk. Vooral in het extreem succesvolle A Christmas Carol schiep hij een ideaalbeeld van hoe kerstmis zou moeten zijn, inclusief sneeuw. En dat beeld werd opgepakt door een enorm publiek dat te midden van de razendsnel veranderende maatschappij van de industriële revolutie terugkeken naar een romantisch beeld van hun jeugd.
Dreaming of a White Christmas
Maar dat is lang geleden. (..) Ook Hollywood hielp een handje. Al in 1901 werd A Christmas Carol verfilmd onder de titel Scrooge, maar het echte grote succes van een witte kerst kwam met het liedje Dreaming of a White Christmas van Irving Berlin.
Slechts vijf keer
Maar bij verlangen moet het blijven, want sinds 1942 hebben we in Nederland slechts vijf keer een witte kerst gehad en door de opwarming van het klimaat, ziet het er niet naar uit dat dat de kansen op een witte kerst veel groter zullen worden.
Lees het volledige artikel:
* Hoe vaak hadden we een witte kerst?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Geef uw reactie! Alle reacties worden na een beoordeling geplaatst. Anonieme berichten worden niet geplaatst. .